Fazy uzależnienia od alkoholu

W Polsce najczęściej stosuje się typologię – systematykę Elvina Martona Jedlinka, który w swoim opracowaniu „Koncepcja alkoholizmu jako choroby” wyróżnił 4 podstawowe fazy:

• Faza wstępna (prealkoholowa)

  W tej fazie niejako przyszły uzależniony jest zachłyśnięty działaniem na niego alkoholu. Dostrzega, że gdy wypije „dla kurażu” głębszy kieliszek, to jest bystrzejszy, rozmowny a towarzyszące mu lęki odchodzą. Zauważa, że potrafi być stanowczy i zdecydowany. Wyeliminowanie cech, które ograniczały jego swobodę w kontaktach z innymi – jest powodem do powtarzania takiego stanu. Alkohol zaczyna być lekarstwem na wszystko. Trudno jest wówczas zauważyć podstępność rodzącej się choroby.

  Alkoholik jest przekonany, że pozbył się kompleksów i wielu ograniczeń.

• Faza ostrzegawcza

  Wraz z ilością wypijanego alkoholu wzrasta również na niego tolerancja (wątroba wyćwiczona jest w jego neutralizowaniu). Aby osiągnąć pożądany i doznawany wcześniej efekt odprężenia i swobody – alkoholik musi wypijać coraz więcej trunku. Dochodzi do pierwszych zatruć przejawiających się występowaniem zespołu odstawienia oraz pojawiają się coraz częściej luki w pamięci (urwany film).

• Faza krytyczna

  W tej fazie chory zaczyna coraz częściej zachowywać się nieadekwatnie do sytuacji, które go w życiu spotykają. Zamiast rozwiązać problem to manipuluje i przerzuca winę swych niepowodzeń na innych. Nie panuje nad swoim zachowanie i często jest nieprzyjemny i niesprawiedliwy w stosunku do swoich najbliższych. Na jakiekolwiek próby rozmowy bliskich o leczeniu reaguje złością i agresją. Na tym etapie – pomimo wielu przykrych zdarzeń, które go codziennie dotykają, nie zauważa u siebie powstałej choroby. Jest przekonany, że wszystko ma pod kontrolą i że nie jest alkoholikiem – bo pije jak wszyscy.

• Faza przewlekła

  Konsekwencje nadmiernego picia alkoholu w tej fazie przerastają chorego. Długotrwałe ciągi alkoholowe niepokoją jego najbliższych. Coraz bardziej zaniedbuje on swoje obowiązki jak i role jakie powinien pełnić w życiu. Pojawiają się coraz to wyraźne konflikty, rodzina nie wiedząc co się z nim dzieje próbuje go motywować do trzeźwego życia, lub krzyczy na niego i wyrzuca mu takie postępowanie. Ponieważ utracił w rodzinie autorytet, jest krytykowany przez dzieci, sąsiadów, często traci biznes czy też dobrą pracę – to wszystko go przeraża i nie wie jak z tej sytuacji wyjść.

  Niestety – z naszego doświadczenia wiemy, że tylko nieliczni wpadną na to, że trzeba się leczyć. W tej fazie to najbliżsi podejmują za chorego alkoholika decyzję o leczeniu. Właściwa interwencja w kryzysie jest pomocna w motywacji alkoholika do leczenia.